به گزارش خبرگزاری حوزه، مراسم رونمایی دو اثر کتاب های «سفرنامه حج» و « سفرنامه عتبات عالیات و هند» علامه میرزا محمدحسین شمس العلماء گرکانی که سفرنامه مکه در سال ۱۳۲۳ق و سفرنامه عتبات عالیات و هند است در موسسه اندیشه اسلامی معاصر با حضور حجت الاسلام والمسلمین حسین واثقی، دکتر سلیمانی آشتیانی و جمعی از نویسندگان و پژوهشگران برگزار شد.
این دو سفرنامه به کوشش علی اکبر صفری از پژوهشگران حوزوی تصحیح و منتشر شده است.
حجت الاسلام والمسلمین واثقی در این مراسم با اشاره به زمان سفر حج این دانشمند و ادیب و شاعر که بیش از هشت ماه زمان برده است، آن را یکی از مهمترین سفرنامه های نوشته شده در دوره معاصر معرفی کرد.
وی افزود: این سفرنامه گزارشی مبسوط و سرشار از نکته های تاریخی و اجتماعی و ادبی است. نویسنده در این سفر حج پس از عبور از مرز کرمانشاه به عراق رفته و پس از زیارت عتبات عالیات، از مسیر بصره به مکه مشرّف شده است. علامه میرزا محمدحسین شمس العلماء گرکانی پس از اعمال حج و سفر به مدینه از راه دریایی به استانبول عزیمت کرده و از آنجا به تفلیس و باکو و عشق آباد و مشهد مسافرت کرده است؛ این گونه سفرهای دوره‌ای در میان سفرنامه نویسان اندک و پراهمیت است.
در ادامه این مراسم دکتر مهدی سلیمانی آشتیانی به نقش خاندان قریب در پیشرفت علوم ادبی و پزشکی و هنر اشاره کرد و گفت: بیش از سیصد سال است که مستوفیان و نویسندگان رسائل درباری از گرکان برخاسته و هزاران سند و فرمان به خط و انشاء آنان به یادگار مانده و بسیاری از این شخصیت های علمی این منطقه ناشناخته مانده اند.
وی با بیان نقش خاندان قریب در رشد علوم گفت: این خاندان چنان که باید معرفی نشده و تعدادی از آثارخطی این خانواده تا کنون به صورت دستنویس مانده و نیازمند تصحیح و نشر است.
سلیمانی آشتیانی با اشاره به فرهنگ سفر و شناخت اقوام و آداب و رسوم گفت: بزرگانی چون شیخ بهایی و شاگردش میرزا عبدالله اصفهانی بیش از سی سال از عمر خود را در سفر گذارنیده اند و در حقیقت انسان و جامعه را شناخته اند.
علی اکبر صفری نیز به روند تصحیح این آثار اشاره کرد و گفت: متاسفانه برای تصحیح متون، چندان ارزشی قائل نیستند و آن را در شمار آثار علمی نمی دانند و از آن حمایت نمی کنند. بر همین منوال فهرست نویسی و کتابشناسی و زندگی نامه نویسی جایگاه چندانی ندارد.
وی با اشاره به فهرست نشدن آثار خطی در کتابخانه ها گفت: فرصت اندک است و ما سالها از قافله علمی جهان عقب مانده ایم. هنوز از آثار علمی و داشته هایمان در کتابخانه ها خبر نداریم و گام نخست شناسایی این آثار است.
این پژوهشگر افزود: حوزه علمیه در این شرایط پیچیده و رشد پرسرعت علم، ناگزیر است به سمت رشته های نو و نوظهور برود و از نیروهای خوش فکر و خلاق بهره ببرد.
صفری با اشاره به مشکلات طلاب پژوهشگر گفت: منابع پژوهشی اندک است و بسیاری از کتابخانه های قم سیستم یکپارچه ندارند. در تصمیم گیری های فرهنگی و پژوهشی از نظر و تجربه پژوهشگران استفاده نمی شود.
وی در پایان از موسسه کتابشناسی شیعه برای فراهم کردن شرایط تحقیق و استفاده از منابع کتابخانه و بانکهای اطلاعاتی و چاپ این دو اثر تشکر کرد.
در پایان مراسم تنی چند از پژوهشگران حاضر در جلسه به ایراد پرسش از زندگینامه و آثار و اهمیت این گونه کتابها پرداختند که حجت الاسلام والمسلمین واثقی به آنها پاسخ داد.
گفتنی است، کتاب های «سفرنامه حج» و « سفرنامه عتبات عالیات و هند» سال جاری در سلسله انتشارات نشر دانش حوزه وابسته به موسسه کتابشناسی شیعه منتشر شده اند.
انتهای پیام
